pomidory, komórki roslinne
Edukacja,  Edukacja szkolna,  Edukacja wczesnoszkolna,  Królestwo

Pomidor. Owoc czy warzywo? Królestwo roślin

Roślinność na świecie jest zdumiewająca. Kolory, wielkości, zapachy i rozmaitość gatunków sprawiają, że są niezastąpione w naszym życiu. Ale czy znamy je od strony biologicznej?

Wiadomo jak wyglądają rośliny. Należą do nich kwiaty, krzewy, drzewa, kwiaty doniczkowe i te ogrodowe, leśne i łąkowe. Jednak czy wiesz jak zbudowana jest taka roślina? Z czego się składa? Jak wygląda komórka roślinna i dlaczego jest ważna dla naszego otoczenia?

Takie rozważania podjęliśmy z Adasiem. Najpierw przypomnienie i pogłębienie wiadomości, a następnie po zbudowaniu komórki roślinnej zajęliśmy się budową pomidora.

Tego ci u nas dostatek, więc to dobry obiekt badań! Zacznijmy jednak od podstaw.

Co to są rośliny?

Czy rośliny są to organizmy samożywne czy cudzożywne? W końcu same wytwarzają pokarm. 

Większość roślin to organizmy samożywne, które wytwarzają pokarm z dwutlenku węgla i wody z udziałem światła.

W pobieraniu światła pomaga im chlorofil, zielony barwnik zawarty liściach.

Są też inne rośliny, które są zarówno samożywne jak i cudzożywne.

Jak wygląda komórka roślinna? Z czego jest zbudowana?

Komórka roślina zbudowana jest z:

  • ściany komórkowej
  • błony komórkowej
  • cytozolu
  • jądra
  • siateczki śródplazmatycznej
  • mitochondrium
  • wodniczki
  • chloroplastów
  • rybosomów
Jak zbudowana jest komórka? Czy wszystkie komórki wyglądają tak samo?

Nie, są komórki równowymiarowe (mają kształt kuli) i mocno wydłużone w jednym kierunku.

Kształt zależy od funkcji jaką pełni.

Jakie funkcje pełnią komórki rośliny? 

Komorki roślinne tworzą większe elementy organizmu-tkanki, które mają różne funkcje:

  • tkanki twórcze-mają zdolność do ciągłego podzału
  • tkanki stałe – nie mogą się rozmnażać, ale stale rosną i pełnią określoną funkcję:
    – okrywająca
    – miękiszowa
    – przewodząca
    – wzmacniająca

Tkanka składa się z grupy komórek o podobnym pochodzeniu i budowie.

Tkanki twórcze są bardzo małych komórek, ale za to mają duże jądra i niezdrewniałą konstrukcję, dlatego mogą się rozmnażać, dając początek kolejnym tkankom budującym roślinę.

  • Tkanka okrywająca chroni roślinę przed uszkodzeniami i utratą wody. Nazywana jest skórką lub korkiem.
  • Tkanki miękiszowe to środek rośliny, który ma przerwy międzykomórkowe. Są luźno ułożone, o cienkich ścianach i duże.
  • Tkanki wzmacniające pełnia funkcję wzmacniającą roślinę przed złamaniem. Nadają roślinom elastyczność i wytrzymałość.
  • Tkanki przewodzące dzięki wiązkom przewodzącym mogą dostarczyć roślinie składniki pokarmowe i wodę, nawet gdy jest ona bardzo wysoka.
Jak przebiega proces oddychania u roślin?

U roślin proces oddychania jest częścią wymiany gazowej. Rośliny pobierają dwutlenek węgla z otoczenia poprzez aparaty szparkowe (fotosynteza), a w nocy pobierają tlen oddając dwutlenek węgla.

W jaki sposób komórki roślinne się rozmnażają?

Komórki roślinne rozmnażają się, gdy zachodzi do replikacji DNA oraz podziału jądra. W tych procesach pomagają komórkom hormony roślinne.

Jakie znaczenie dla człowieka i przyrody mają rośliny?

Ludziom dostarczają:

  • pokarm
  • drewno
  • służą do wyrobu tkanin
  • jako lekarstwa
  • produkują tlen w procesie fotosyntezy

Budowa komórki roślinnej 3D

Również teraz nie mogło zabraknąć komórki w formie trójwymiarowej. Tym razem połączyliśmy glinkę w masą papierową. Po prostu zapas glinki się skończył.

Z pasków ulepiliśmy szkielet, a następnie powstał dół. Środek wypełniliśmy folią aluminiową. Góra powstała z masy papierowej w miejscami na organella roślinne.

Gdy całość wyschła, Adaś pomalował wszystkie elementy i dołączył ją do zbiorów komórek 3D. A oto i ona.

Pomidor pod lupą

Pomidory uwielbiamy! W tym roku mamy bawole serca oraz żółte, które zawierają mniej pestek i są twardsze. Po prostu samo zdrowie!

U roślin występują również 2 rodzaje rozmnażania. Nagonasienne oraz okrytonasienne. Jak myślisz o co w tym chodzi?

Nagonasienne mają zarodniki na wierzchu i są przenoszone np przez wiatr.

Okrytonasienne swoje nasiona maja ukryte. Tak jest właśnie w pomidorach. Ich pestki-nasiona ukryte są pod skórką pomidorowego owocu. Pomimo, że z kwiatu powstaje owoc, to nasiona odpowiadają za kolejne sadzonki rośliny.

Budowa pomidora

Krzew pomidora składa się z 2 części-naziemnej oraz podziemnej (korzenia). Część naziemna to:

  • łodyga
  • liść
  • kiść z owocami (pomidorami)
  • kwiat

Sam owoc-pomidor składa się z:

  • skórki
  • szypułki
  • miąższu
  • pestek

Rozmnażanie pomidorów

Jak pisałam wcześniej, pomidory są roślinami okrytonasiennymi, które mają nasiona-pestki ukryte w pomidorach.

By mógł wyrosnąć nowy krzaczek, nasiono musi trafić do ziemi z odpowiednią wilgotnością i dostępem do światła.

Pestka wypuszczał kiełek, który stanie się korzeniem, a następnie pojawi się łodyga, a na niej liście oraz później kwiaty.

Pomidor to owoc czy warzywo?

Zawsze pomidor kojarzył się nam z warzywem. Podobnie jak ogórek. Jednak z punktu widzenia biologii, pomidor jest owocem, a dokładniej mięsistą jagodą.

Warzywa wyrastają w korzenia. Wiedziałaś o takim podziale? U nas to nie było wielkim zaskoczeniem, bo o tym wiedzieliśmy już prędzej.

To oczywiście nie koniec naszych obserwacji pomidorów i komórek roślinnych. A już za kilka dni zobaczysz ostatni post w projekcie Królestwo!

Jeśli ominęłaś poprzednie pomysły znajdziesz je tutaj:

Kliknij w poniższe logo, a zobaczysz wszystkie posty w projekcie! Porządna porcja inspiracji i edukacji!

projekt królestwo
Postaw mi kawę na buycoffee.to

Pełna pasji do nieszablonowej edukacji studentka po 30-stce. Uwielbia inspirować, tworzyć, pomagać, dzielić się wiedzą, a przy tym dobrze się bawić.